Op 7 oktober 2022 ging in Neuenhaus in het Grafschaft Bentheim van de Duitse deelstaat Nedersaksen de boekvoorstelling door van ‘Schüsse in der Stille. Hermann Kronemeyers Erlebnisse im Zweiten Weltkrieg’, geschreven door zijn achterkleindochter Celina Keute.
Na talrijke gesprekken heeft zij de herinneringen van haar overgrootvader aan zijn jeugd en WO II gebundeld.
Terwijl zijn drie oudere broers heel de oorlog als soldaat doormaken, één ervan sneuvelt in Rusland, wordt Hermann pas eind 1944 zoals zoveel 17-jarigen ingelijfd in het Duitse leger en wordt hij ingezet begin 1945 in het oosten van Nederland.
Hij wordt op 17 april 1945 gevangengenomen en in een veewagon overgebracht naar het tentenkamp 2375 in Zedelgem.
Acht bladzijden in het boek zijn gewijd aan zijn periode daar. Hij beschrijft er de moeilijke levensomstandigheden, het verslepen van stenen, het gebrek aan voedsel, de erbarmelijke hygiëne, maar die waren helemaal niet te vergelijken met wat hij gezien had in Hoogstede. Naast hun boerderij werd in 1938 een Lager, XIV Bathorn, opgericht waarin vanaf 1941 Russische soldaten werden ondergebracht die vreselijke behandeld werden en waarbij er ontelbaren omkwamen. Behalve de begraafplaatsen van die Russische gevangenen is er quasi niets tastbaars overgebleven van dat Lager.
Hermann Kronemeyer wordt vrijgelaten op 6 juni 1945 wanneer hij zich aanbiedt om als landbouwer te werken in Duitsland.
Hoe oordeelt hij over die periode?
Krieg ist kein Abenteuer und kein Vergnügen. Er ist von allem nur das Schlimmste. Vor allem war ich erleitert dass der Krieg für mich vorbei war. Dieses geduckte Laufen und Kämpfen, das ständige Sich-in-Deckung-Werfen und stets Wachsam-sein-Müssen. Ich war äusserst froh…. Endlich. Endlich ist dieser Krieg vorbei.
Oorlog is geen avontuur of een pleziertje. Het is gewoon het slechtste van alles. Ik was vooral opgelucht dat de oorlog voor mij voorbij was. Dat gehurkt rennen en vechten, het constant zoeken naar dekking en altijd op je hoede moeten zijn. Ik was ontzettend blij…. Eindelijk, eindelijk is deze oorlog gedaan.
Schüsse in der Stille: Hermann Kronemeyers Erlebnisse im Zweiten Weltkrieg (p. 162)
Pas in 2002 gaat Hermann op zoek naar het graf van zijn broer Geert gesneuveld in Rusland op 22 augustus 1941 in Punevo en stapt hij ondanks het gevaar – er liggen daar nog altijd mijnen – naar de bosrand waar zijn broer omgekomen is. Vanzelfsprekend een uiterst emotioneel moment. Zo lang moeten wachten om eindelijk afscheid te kunnen nemen van zijn broer.